EEN GELUK BIJ EEN ONGELUK

Nadat we maandag binnen hebben gekeken, zullen we nu even het Arboretum, de bomentuin inlopen. Het is tenslotte prachtig weer. Ondertussen vertelt Tagrijn jullie dan het verhaal over Hinkeloord. Want het had niet veel gescheeld of deze mooie plek in Wageningen zou zijn verdwenen.
Hinkeloord is nog niet zo oud. Toen de zakenman Dirk Vreede in 1855 uit Nederlands-Indië terugkeerde, besloot hij op deze plek een buitenplaats te stichten. Zijn zoontje Cornelis legde de eerste steen. Vreede noemde het ‘Ngladjoe’, naar de suikerplantage op Java waar hij de baas was. Maar in 1872 werd het verkocht aan graaf Van der Duyn, heer van Maasdam en Hinkeloord, rentmeester van de kroondomeinen. De buitenplaats heette vanaf die dag Hinkeloord.

Er werd nog een aantal keren van eigenaar gewisseld en in 1918 kwam het in het bezit van het Rijk. Het werd nu gebruikt door de afdeling Bosbouw van de Landbouwhogeschool in Wageningen. Vier jaar later werd de tuin door tuinarchitect Zocher ingericht zoals hij nu is, als arboretum. Maar het rijk bleek niet zo’n geweldigde beheerder van het landgoed. Het werd verwaarloosd en de verf bladderde van de villa af.

In de catalogus staat dat we het verleden van het landgoed maar moeten vergeten en dat we ons nu vol geestdrift op de toekomst ervan moeten richten. Tja, zo’n opmerking wekt bij Tagrijn toch een beetje argwaan. Dus ging hij maar eens spitten. Niet in de tuin, maar in de stukken die her en der nog op internet te vinden zijn, zoals van de gemeente, van de projectontwikkelaar. Projectontwikkelaar? Nou, luister maar.
Op dit terrein werden meer dan zestig jaar veertig proefvelden bijgehouden, een unicum in Europa en in 2002 zou het de status van Rijksmonument krijgen. Maar ja, de projectontwikkelaars Roelofs&Haase maakten een foutje…

Op 12 april 2002 meldt De Gelderlander dat een bedrijf uit Rhenen in opdracht van de projectontwikkelaars bezig was deze veertig proefvelden onherstelbaar te vernietigen. De grond moest geëffend worden om hier de bouw van 55 woningen mogelijk te maken…
Dat was schrikken en de gemeente besloot onmiddellijk het hele project af te blazen. Wat nu?

Tien dagen na deze catastrofe zijn de projectontwikkelaars al uit hun problemen. Ze hebben het landgoed met alles erop en eraan, verkocht aan de Stichting Utopa. Die stichting is ontstaan uit de Topa Groep, bedrijven in verpakkingsmateriaal. Utopa heeft alle aandelen in bezit en inmiddels ook van een aantal andere bedrijven. Die stichting zet de bedrijfswinst volledig in voor maatschappelijke doeleinden. Mooi toch?

Naast hun steun aan instellingen die zich bezighouden met mensen die het niet getroffen hebben in de maatschappij, is een van de vele andere bestemmingen de beeldhouwkunst. Ze hebben dit in een aparte stichting ondergebracht, Het Depot, die nu in deze volledig gerenoveerde villa is gevestigd. Zowel binnen als buiten zijn nu beelden van veelbelovende jonge kunstenaars geplaatst. Op die manier activeren en stimuleren ze dus de creatieve talenten.
Inmiddels hebben ze ook een stuk grond aan de overkant opgekocht, waardoor tuin en expositieruimte in 2009 kunnen worden uitgebreid.
Maar kijk, we hebben ons rondje gemaakt; daar tussen de bomen zien we de villa alweer. Maandag zei Tagrijn aan het eind van zijn stukje bij wijze van cliffhanger: ’t had niet veel gescheeld of… Nee, die 55 woningen zijn we hier niet tegengekomen.