Leids Detail 224

Een wanddecoratie aan een bekend gebouw even buiten de singels, een groen uitgeslagen trapje in het centrum en een poortje dat naar een hofje schijnt te leiden. Waar vind je dat? Na de derde foto lees je er een en ander over.

Aan de muur van het Joodse Weeshuis aan de Roodenburgerstraat zie je deze vlaggenstokhouder.  Dit pand fungeerde van 1929 tot 17 maart 1943 als weeshuis voor joodse kinderen. Toen werd het pand ontruimd, alle kinderen werden overgebracht naar Westerbork, waarna zij in Sobibor om het leven werden gebracht.

Het trapje hoort bij de Marepoortsbrug. De Marepoort was een poort van allure en mooier dan de nu nog bestaande poorten, de Mors- en Zijlpoort. De poort werd in 1665 door architect Van der Helm gebouwd tegelijk met de brug.  Daarna vonden enkele keren restauraties paats, voor het laatst in 1994.

Tot slot het poortje. Het is de toegang tot het Van Brouckhovenshof aan de Papengracht. Toen in 1626 Anna van Baersdorp overleed, had zij bij testament bepaald dat bij kinderloos overlijden van haar broer Jacob van Brouckhoven, geboren in 1577 en acht keer burgemeester van Leiden, een hofje moest worden gesticht. Jacob kreeg geen nakomelingen: zijn drie kinderen overleden binnen een jaar. Jacob liet een testament opstellen overeenkomstig de wil van zijn zuster en kocht in 1631 grond waarop dit hofje gebouwd zou worden. Het hofje aan de Papengracht werd ontworpen door Arent van ’s Gravesande; de bouw van de zestien huisjes werd in 1640 voltooid. Het hofje was bij voorkeur bedoeld voor familie van de stichter. Er werd streng op toegezien dat alleen gereformeerde echtparen werden toegelaten.
Het hofje bleef nog lange tijd onder beheer van de familie, daarna nam de stad het bestuur over. In de jaren zeventig van de vorige eeuw nam de Stichting tot Exploitatie van Bejaardencentra in Leiden het beheer over. Na de restauratie in 1985 gingen de huren fors omhoog waardoor de belangstelling van de ouderen daalde. Daarop werd besloten het hofje voor iedereen open te stellen.
Omdat in het Sionshof aan de Schoolsteeg de regel gold dat een bewoner bij overlijden van de partner moest verhuizen, stichtte Emerantia Banning, de vrouw van Van Brouckhoven, in 1641 in deze steeg achter het Brouckhovenshof een weduwenhofje met vier huisjes, het Klein Sionshof.