Waar komt Pinksteren vandaan?

Als kind vroeg ik me al af waar het merkwaardige woord ‘pinksteren’ toch vandaan kwam. Ik zag wel dat je er ‘stinkperen’ van kon maken, maar verder kwam ik niet. Nu weet ik inmiddels dat het van het Griekse woord ‘pentecostes ‘ komt, dat ‘vijftigste dag’ betekent. Het is de vijftigste dag na pasen. (Soms de negenenveertigste, afhankelijk van de maanden waarin de feesten gevierd worden.)
Pasen is het feest van de opstanding, daarna volgde de hemelvaart en daarna op Pinksteren de uitstorting van de heilige geest. Op die dag ging men in ‘vreemde tongen’ spreken en kon iedereen iedereen verstaan.
Maar evenals pasen stamt ook het pinksterfeest niet uit een traditionele christelijke traditie. Het pinksterfeest vindt zijn oorsprong in de oeroude meifeesten waar de opkomst van de gewassen uitbundig werden gevierd. In sommige delen van het land met het nog steeds bestaande Luilak. Wie het meifeest niet wil vieren wordt op hardhandige wijze uit zijn bed getrommeld.
Zowel christenen als joden hebben deze oeroude feesten aangegrepen om op die dagen hun eigen feesten te vieren waardoor de oorspronkelijke betekenis grotendeels verloren is gegaan. Het hebreeuwse feest dat zeven weken na Pesach plaatsvindt is een dankdag voor het gewas wat nog het dichtst bij de oorspronkelijke betekenis ligt.
In sommige delen van ons land wordt nog steeds een pinksterbruid of een meibruid benoemd als symbool van de nieuwe levenskracht. Waarschijnlijk verwijst dit naar het oude kerkelijke gebruik jonge meisjes met Pinksteren als bruiden der kerk aan te nemen. Dansen om de meiboom was tot lang in de vorige eeuw nog een goed gebruik.
Van al die feesten is pinksteren het minst populair. Is het niet merkwaardig dat de grootgrutters en heel veel andere zaken die zich met Pasen en Kerst al maanden ervoor druk maken, niets doen aan Pinksteren? Waar is de hohoho roepende pinksterman die ons cadeautjes komt brengen? Geen pinksterstollen, geen pinksterhazen die pinkstereitjes verstoppen, geen versierde pinksterboom in de kamer met chocolade pinksterkransjes erin. Waarom hebben Appie en Jumbo dit gat in de markt nog niet ontdekt? Stinkperen misschien?


(Bronnen: Pleij, H. e.a: De dagen; I. de Koning en I. Peys: Feestwijzer; M. van Raaphorst: Het hele jaar rond. Ill.: Rie Cramer)

Dit bericht werd geplaatst in Allerlei, Cultuur en getagged met , , , . Maak dit favoriet permalink.

15 reacties op Waar komt Pinksteren vandaan?

  1. Louise van Doorn zegt:

    Het is wel informatief, ik heb wel wat meer geleerd over Pinksteren. Je zegt: de uitstorting van de Heilige Geest maar legt vervolgens niets daarover uit. Hoe uitstorting? Hoezo Heilige Geest? Wie wat en waar geeft meer informatie. Ik weet het dan toevallig. En velen met mij. Maar niet iedereen snapt meteen wat je ermee bedoelt. Misschien heb je wat aan deze tip?

  2. boomkruiper zegt:

    Zou alleen al blij zijn met een feest waar men in ‘vreemde tongen’ spreekt en iedereen iedereen kon verstaan … als je begrijpt wat ik bedoel. 😉
    En waar ook het luisteren naar elkaar weer in ere wordt hersteld

  3. ja .. wie weet .. met wat we eerdaags pinksteren gaan ‘vullen’! 😉

  4. Mooi gevonden de stinkperen. Als ik zo naar buiten kijk misschien speciale pinkster gluhwein een optie 🙂

  5. rietepietz zegt:

    Toplogje weer Tagrijn, het enige minpuntje dat ik kan noemen is dat je onze grootgrutters aan het denken gezet kan hebben.

  6. Wieneke zegt:

    Hou eens op! Je moet nooit slapende honden wakker maken. Straks móeten we weer van alles met Pinksteren ook nog. Ik vind het altijd wel raar, dat iedereen die alleen is met Kerst en Oud&Nieuw beklaagd wordt…. maar dat niemand zich druk maakt met Pinksteren. Dan ben je dus niet zielig en eenzaam.

  7. staartje zegt:

    Leuk log. Laat de grootgrutters het alsjeblieft niet lezen. Het is goed zo! Rust….

  8. hanneke zegt:

    Die grootgrutters hebben het lang met alleen kerst gedaan, toen kwam pasen erbij. Pinksteren zal best nog wel komen.

  9. RenéSmurf zegt:

    Ik vind schaf het maar af en laten we zelf kiezen welke dagen we van belang vinden om vrij te zijn. Uitstorting, belachelijk.

  10. logbankje zegt:

    Zo ben ik opgegroeid tussen Luilak en de bijbel, een mengeling van kattenkwaad en viering. Hans

  11. klaproos zegt:

    erg leuk verhaal Tagrijn, ik heb er nooit zo over nagedacht,
    stinkpeer, zo ver kwam ik nog wel, 🙂
    leuk idee om er wat mee te gaan doen,

  12. Plato zegt:

    Dit was allemaal nieuw voor me. De stinkperen al helemaal. En waarom Pinksteren geen commercieel symbool heeft? Geen flauw idee. Misschien een boek over printsteken of inktsperen uitgeven. Of dat we met kinstrepen op allemaal mee doen aan het nationale priksteken.
    Alcoholvrij natuurlijk, dat spreekt.

  13. Rob Alberts zegt:

    Vanmorgen in de metro maakten een paar jongeren plezier.
    De vrije maandag herinnerde zij zich van de schooltijd.
    Maar de betekenis en oorsprong van Pinksteren bleef een onbekend gegeven ….

    Die Stinkperen had ik graag als uitleg willen geven.

    Vrolijke groet,

  14. Misschien moeten we er een nationale dag van het afval van maken… met de uitstorting van stinkperen…

    Love As Always
    Di mario

  15. Thérèse zegt:

    Och jeetje Tagrijn, je brengt de heren middenstanders/handelaren maar op ideeën. Ik vind het juist zo lekker rustig. Je hoort ook bijna niemand vragen: wat doen we met de Pinksteren? Je hoeft geen kaarten te schrijven om een fijne P. te wensen. Hier is er zelfs geen luilak meer. De jongeren blijven rustig in hun nestje liggen. Zo is het pas een gezellig feest, vind ik, gewoon omdat het geen feest is.

Je kunt hier reageren

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Twitter-afbeelding

Je reageert onder je Twitter account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s