CORNELIS JOPPENSZ, HELD VAN DE HUTSPOT?

Bij station Lammenschans in Leiden staat een beeldje van een jongen met een hutspot. ‘De Leidse weesjongen 3 oct. 1574’ staat eronder.
Een beetje Leienaar kent het verhaal. Cornelis Joppensz, een Leidse weesjongen, ziet in de nacht van 2 op 3 oktober lichten wegtrekken bij de Spaanse schans bij de Lammen. Zouden de Spanjaarden voor het water gevlucht zijn? Hij gaat kijken en vindt een koperen pot met hutspot, die hij triomfantelijk meeneemt naar de stad. Met zo’n verhaal en zo’n pot eten kan je thuiskomen bij de uitgehongerde bevolking, maar is het wel zo gegaan? En wie was die Cornelis Joppensz eigenlijk?
Cornelis werd in 1561 geboren en was dus 13 jaar op 3 oktober 1574. Hij leefde met zijn moeder, een weduwe met nog twee kinderen in een klein huis in een niet meer bestaand zijsteegje van de Leidse Vliet. Hij droeg een steentje bij in de kost als leerling-metselaar. Nieuwsgierig van aard klom hij iedere dag op de stadsmuur en tuurde naar de schans. Toen hij in de nacht van 2 op 3 oktober vermoedde dat deze verlaten was, meldde hij dat in de stad. Voor wat geld wilde hij wel gaan kijken, samen met Gijsbrecht Cornelisz Schaeck, een wachtmeester van de schutterij, die een ‘verrrejager’ had.  (Een verrejager was een lange spiets, die ook als polsstok diende om over sloten te kunnen springen.) In de buurt van de schans was het veiliger dat Schaeck alleen doorliep en hij kwam terug met ‘een pot met gecookten hutspot, die de Spaanse soldaten daer gelaten hadden’. De stad vierde feest en Boisot en zijn watergeuzen konden nu ongehinderd naar Leiden komen

Het korte leven van Cornelis
Cornelis was dus eigenlijk een ‘halve held’ en over de rest van zijn  leven  is dus ook niet veel meer terug te vinden. In 1588 had hij waarschijnlijk geen werk of wilde hij iets ander gaan doen, want hij vroeg aan het stadsbestuur om een baan als schipper op een beurtschip op Amsterdam te krijgen. Hij beriep zich daarbij op zijn rol in 1574, maar zijn sollicitatie werd afgewezen.
Drie jaar later, in 1591, kwam hij op dertigjarige leeftijd op de Koepoortsgracht (de huidige Doezastraat) bij een steekpartij om het leven.