PURMEREND ONDER STOOM (1)

Omdat Purmerend 600 jaar bestaat werden voor dit jaar verscheidene festiviteiten georganiseerd. Het afgelopen weekend stond in het teken van ‘Purmerend onder stoom’. Op de Koemarkt stonden grote en kleine stoommachines opgesteld. Het was prachtig weer, de belangstelling was groot en het gesis en geblaas van de talrijke machines was niet van de lucht.
 

Deze stoommachine deed dienst om een andere machine in werking te stellen die er met een flink touw mee was verbonden.

Dat was namelijk een boomzaagmachine die hieronder bezig is een forse boomstam in stukken te zagen.

Deze forse zwarte jongen was druk met hooi in de weer.

 

Een stuk slanker was deze prachtige zwerver. 
 

Ook het binnenwerk mocht er zijn; het zag er geolied uit en het glom allemaal als een spiegel.

Maar ook Hendrina mocht niet mopperen over haar onderhoud.

De kunst van het (stoom)motoronderhoud, daar draait het alemaal om.

Leiden verzet zich met hand en tand tegen de komst van de Rijn Gouwelijn door de binnenstad, maar in Purmerend maken ze daar echt geen punt van.

Behalve grote stoommachines zijn ze ook een beetje kleiner te zien. 

En nog kleiner.

Dit exemplaar moet nog een beetje opgeknapt worden.

Bij zo’n evenement moet natuurlijk ook de brandweer standby zijn.

Zo, en nu even stoom afblazen met een ijsje.

(Als gevolg van een nog niet geheel opgelost internetprobleem stond hier afgelopen maandag geen nieuw bericht. Vrijdag weer Leids Detail en dan hopen we volgende week weer verder te kunnen gaan met kleinschaliger, maar daarom niet minder leuk stoomwerk in de omgeving van de haven.)

LEIDS DETAIL 184

Een niet zo oude gevelsteen, wat fietsen tegen een ‘gouden’ hek, een rand aan de waterkant. Wie weet het weer thuis te brengen en wie weet het verhaal erbij? Je komt er onder de derde foto weer meer van te weten.

De gevelsteen met de sleutel vind je aan het Pieterskerkhof 20d. Toen de bewoner Paul Latour zijn vrouw Jet leerde kennen, ontdekten ze dat ze allebei verslingerd waren aan het kinderboek ‘Jeroen en de zilveren sleutel’ van de schrijver Daan Zonderland. Dus werd de naam De Zilveren Sleutel op de deur gezet. Tussen de ramen van de eerste verdieping lieten ze een gevelsteen met een sleutel plaatsen waarop je links de letter J van Jet en  rechts de letter P van Paul vindt. 

Dan het hek op de tweede foto. Dit is een studentenhuis aan de Herensteeg 6. Ter ere van de moeder van de Zangeres Zonder Naam, die hier heeft gewoond, heeft iemand het hekje goud laten spuiten. Hier geldt: ‘fiets fout, fiets goud’, want wie zijn fiets tegen dit hekje plaatst, kan rekenen op een ‘goud’ gespoten spatbord. Ook de politicus Pechtold heeft hier nog een deel van zijn studententijd doorgebracht. Het heeft allemaal geen eeuwigheidswaarde, maar het is toch een leuk verhaal om eens deel uit te maken van Leids Detail.
Het gebouw op de derde foto verdient evenmin een schoonheidsprijs. Het maakt deel uit van het universiteitscomplex aan de Reuvensplaats. Dit is de achterkant aan de Witte Singel. De rand met blauwe versieringen brengt er nog enige levendigheid in. 

BIEL, BIELS, BIELSEN OF BIELZEN?

Terwijl Leiden verdeeld is over de vraag of de Rijn-Gouwelijn nu wel of niet door de stad moet gaan rijden, hadden de vroegere Leidenaars er geen probleem mee dat een heuse treinbaan de stad doorsneed: de Haarlemmermeerlijn. Tussen 1915 en 1935 werden via deze lijn passagiers van Haarlem via Hoofddorp en Oude Wetering naar Leiden vervoerd. De lijn liep vanaf het stationnetje aan de Herensingel nog door naar het ‘grote’ station en had zelfs nog een afsplitsing naar de gasfabriek aan de Maresingel!
In 1935 werd de lijn opgeheven voor passagiersvervoer, maar het emplacement bleef nog tot 1970 dienst doen voor de overslag van goederen. Het stationnetje kreeg allerlei bestemmingen, maar kwam in 1965 leeg te staan. De gemeente besloot het gebouwtje te slopen en de ruimte van het emplacement te gebruiken voor woningbouw.
Het had overigens niet veel gescheeld of het stationnetje was al in 1944 verdwenen. De Duitsers gebruikten het namelijk voor het lossen van V2-raketten. De bommen van de Engelse vliegtuigen raakten echter niet het emplacement maar de Sophiastraat…
Nadat op die plek een aantal jaren een parkeerplaats was geweest, kwam het dan eindelijk tot bouw. De gemeente besloot in 1978 het op daargebouwde buurtje straatnamen te geven die herinnerden aan het roemrucht verleden van die plek.
Zo zien we er nu een Spoorstraat, een Seinpaalstraat, een Bufferkade en een Bielsenstraat.
Misschien is er nu iemand die onmiddellijk roept: ‘Bielsenstraat, is dat wel goed Nederlands?’
Toen de gemeente de namen in 1979 bekend maakte, deed een lezer van het Leidsch Dagblad dat in ieder geval wel: ‘Zo’n dwarsligger voor spoorrails heet biel, meervoud biels. Het woord bielsen is geen goed Nederlands.’
En kijk: soms lezen ze ook bij de gemeente de krant, want prompt reageerde deze met de mededeling dat de straatnaam was gewijzigd in ‘Bielsstraat’. Wie echter vandaag op het straatnaambordje kijkt, ziet dat de naam toch weer Bielsenstraat is. Nu zegt Van Dale dat het woord ‘biels’ is geabstraheerd van ‘biel’ en zou je dus beide vormen kunnen gebruiken. Maar wel blijft overeind dat het meervoud toch echt met een z moet worden geschreven. Bielzen en geen bielsen. Tijd voor weer een verandering?

IN DE WOLKEN

Afgelopen zaterdag was het weer nogal wisselvallig. Het ene moment viel de regen met bakken uit de lucht en even later scheen de zon weer. Vriendelijke wolken werden afgewisseld door zwarte dreigende wolken. Van bijna windstil tot windkracht zes met onweer. Tagrijn maakte gedurende de dag foto’s van al die wolkenpartijen. Hieronder vertellen de wolken zelf hun verhaal van zaterdag 28 augustus.

LEIDS DETAIL 183

Deze keer een torentje, een gedenkplaat en een gevelsteen met de naam P.J.W. van der Hart. Waar vind je deze zaken en wie weet wat meneer Van der Hart hier voor een bedrijf had? Onder de derde foto wordt alles weer opgehelderd.

Op de eerste foto zie je de toren van het gebouw aan de Hugo de Grootstraat. Het was lang in gebruik door de universiteit, maar nu zijn er appartementen te vinden

De gedenksteen van J.M. Kemper is nu te vinden op de binnenplaats van Gravensteen. De door de Vereniging Oud Leiden geschonken steen dateert uit 1913 en bevond zich oorspronkelijk in zijn woonhuis Breestraat 109 (nu Dynabite). Hij was hoogleraar rechten en heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de bevrijding van ons land en de vorming van ons koninkrijk in 1813. De naar hem genoemde straat werd afgebroken in verband met de bouw van Nieuw Leyden.
 Tot slot de derde foto. Dit pand is te vinden aan de Pieterskerkgracht 8, waar P.J.W. van der Hart in 1889 een slachterij opende. Dit had alles te maken met de ‘vleeschhouwerij’ die hij sinds 1860 had op de hoek van de Lokhorststraat en de Pieterskerkgracht.

SAIL 2010

Zondag was een wat sombere, maar wel warme dag om Sail 2010 te bezoeken. Af en toe een flauw zonnetje, maar vaak ook zwaar bewolkt. Maar geluk:  niet absurd druk en geen regen. Hieronder een uiterst kleine selectie van de foto’s waarmee Tagrijn thuiskwam. Twee- en driemasters  uit de hele wereld, mensen die zich staan te vergapen aan de grootheid en pracht van de boten, de Götheborg, die voor het eerst aanwezig was,  de HM Tromp, de Amerigo Vespucci met een wachtrij van een meter of honderd…. Afijn, het was er allemaal. 

OP KAAGEILAND

Tussen Leiden en de meest zuidelijke punt van de Haarlemmermeer liggen de Kagerplassen, nu vooral bekend als watersportgebied. Via het dorpje Buitenkaag aan de Ringvaart steek je met een pontje over en dan ben je op het Kaageiland. Om weer eens buiten te kunnen schilderen was een plekje uitgezocht op het grote terras van ’t Kompas. (Ja, daar zie je ooit wel eens het resultaat van! Moet nog aan gewerkt worden.) 
Vanaf de veerpont, de enige manier om hier aan de andere kant van de Ringvaart te komen,  loop je door de Julianalaan, de belangrijkste straat van het eiland, met hier en daar aardige doorkijkjes.
Het eiland heeft een paar hotels en aardig wat horecagelegenheden. Het eiland is niet groot en prima te belopen. Maar wie daar geen zin in heeft kan net als bij de supermarkt op meerdere plekken een ‘zilveren’ fiets pakken tegen inworp van een munt, die je bij het weer stallen van je fiets terugkrijgt. 

Op deze vooral in de middag zeer regenachtige dag stond het treintje werkloos op passagiers te wachten.

Het eiland heeft een echt Hollands landschap. 

Zeiltjes, water, kleine huisjes, een molen, een weiland met koeien onder een wolkenlucht. Kan het nóg Hollandser?

Ook aan de zuidkant vaart een veerpont, waarmee de plas wordt overgestoken.

Een verzameling bootjes met kleurige zeilen. Vanaf deze plek krijgen kinderen zeilles.

Tot slot nog wat plaatjes van zeil- en andere boten op het water, al dan niet in actie.

Woensdag op dit weblog nog meer boten en zeilen, maar dan allemaal een flink stuk groter. Je mag maar één keer raden waar Tagrijn zondag was!

LEIDS DETAIL 182

Vandaag in Leids Detail een schaap met het stadswapen, een kapper en negentig ruitjes. De vraag is natuurlijk weer: waar zijn deze details te vinden en wat is het verhaal. Je leest het weer verderop.

Deze schapenkop is te vinden boven het poortje aan de Langebrug tussen 22 en 24. Ook aan de Breestraat vind je zo’n poortje. Deze gaven via een gang toegang tot de in 1855 afgebroken Penshal, een open ruimte tussen de huizen met overdekte galerijen. Hier werd sinds 1607 ‘triep’ (slachtafval) en varkensvlees verkocht. De ‘triepbak’ was vooral populair bij de arme bevolking.

Op de hoek van de Ketelboetersteeg en de Langebrug zit al jarenlang een echte ‘studentenkapper’.  Hier konden ‘de heren’ weer keurig bijgewerkt worden.
Tot slot de laatste foto. Dit stukje raam maakt deel uit van de grafelijke gevangenis aan het Gerecht: het Gravensteen, of kortweg het Steen. Het werd bij stukjes en beetjes gebouwd en bijgebouwd in de dertiende tot vijftiende eeuw. In 1463 droeg Philips van Bourgondië de gevangenis over aan de stad, die er toen ook gebruik van kon maken. De woning van de graaf stond wat verderop. Het is het latere Huis Lokhorst dat omgeven was door grachten. Het is precies het deel dat ingesloten is door Lokhorststraat, Pieterskerkstraat, Pieterskerkhof en Muskadelsteeg.

Een ‘beetje’ fotograaf vraagt zich nu misschien af waarom op de foto hierboven geen perspectiefcorrectie is toegepast. Dat is wel geprobeerd, maar dat maakte van dit stoere gebouw zo’n smal pandje, dat de graaf zich wellicht zou afvragen waar hij nu al zijn gevangenen moest bergen.

TJA…

Het is weer de hoogste tijd om hier wat bijelkaar gesprokkelde en opvallende zaken te plaatsen. Om te beginnen gaan we nog even terug naar het WK Voetbal. Een van de spelers, Dirk Kuyt, werd in Katwijk gehuldigd. Maar hij kwam niet alleen:

En daar hoorde dan deze foto bij:

Als je in die tijd op een vuvuzela blies kon het heel slecht met je aflopen:

Nog even verder terug in de tijd. Voor de verkiezingen plaatste ook de SGP een wervende advertentie. We hebben hier hun sterkste punt even geel gemarkeerd:

Het is dat ze het zelf zeggen: een kwestie van even nadenken…

Naamgrappen zijn zelden leuk, maar dit sportbericht op teletekst kan je toch niet zomaar voorbij laten gaan:

De geestelijkheid van de katholieke kerk is in opspraak. In Vasse laten ze nu ook maar gelijk de baas van die kerk verdwijnen blijkens een bericht in de Telegraaf:

In een huis-aan-huisfolder aanbiedingen van cd’s bij warenhuis V&D. Katie Melua staat er zelfs twee keer in. Maar wat kost die cd nou eigenlijk?

De topografische kennis van de verslaggeefster van Trouw werd weer danig op de proef gesteld:

De Harderwijker Courant doet verslag van de Multicultidagen. Onder andere traden de bij iedere toerist die ooit Turkije bezocht bekende dansende derwishen op. Nu weten we dat de haargroei bij vrouwen in sommige oosteuropese landen sterker ontwikkeld is dan hier, maar bij deze, volgens het bijschrift Turkse danseressen, heeft het wel spectaculaire vormen aangenomen…

Tot slot een verheugend bericht voor mensen die bij station Leiden Centraal geen parkeerplek voor hun fiets meer konden vinden. Een rigoreuze oplossing. Prangende vraag is wel: hoeveel fietsen kunnen er in iedere stalling?

En: tips voor deze rubriek zijn natuurlijk van harte welkom! Dank voor de bijdragen uit Zeeland en Harderwijk.

MANOLO VALDÉS IN DEN HAAG

Op de Lange Voorhout in Den Haag zijn ook dit jaar weer tot en met 12 september sculpturen tentoongesteld. Dit keer van de 68-jarige Spaanse kunstenaar Manolo Valdés. Hij heeft tijdens zijn leven al heel wat prijzen gewonnen en woont sinds 1990 in New York. Bekend is zijn uitspraak hierover: ‘Ik vind het aantrekkelijk in een stad te verblijven waarin ik niet besta.’
Het was voor hem ook een hele eer dat hij in 1990 werd uitverkoren Spanje te vertegenwoordigen op de Biënnale van Venetië.
Zijn beelden zijn op veel plaatsen te zien geweest, zoals in het Guggenheim Museum in Bilbao, de tuin van het Palais Royal in Parijs en op Broadway Avenue.

En met dit bijna 3000 kilo wegende geheel van ijzer vervaardigde beeld wandelen we de Lange Voorhout weer af.